Sedacja wziewna jest to metoda pomagająca w opanowaniu lęku przed leczeniem stomatologicznym zarówno u dzieci jak i dorosłych. Polega ona na podaniu mieszaniny gazów podtlenku azotu z tlenem przez maskę w trakcie trwania zabiegu. Przeważnie podaje się ją w proporcji 60% tlen, 40% podtlenek azotu. Maksymalne stężenie podtlenku azotu to 70%.
Sedacja jest bezpiecznym sposobem walki ze stresem podczas wizyty, zmniejsza uczucie lęku, wprowadza w stan rozluźnienia i lekkiego odurzenia. Dawka N2O jest dostosowywana tak aby w czasie sedacji wziewnej świadomość i odruchy pacjenta były zawsze zachowane. Działa tylko w momencie podawania, po zakończeniu wizyty pacjent powraca do stanu z przed zabiegu .W trakcie podania większych stężeń, podtlenek azotu ma również działanie znieczulające, niweluje „ odruch wymiotny” więc jest również stosowany podczas wykonywania kłopotliwych wycisków, przedłużających się skomplikowanych zabiegów lub u pacjentów wrażliwych na czynności przeprowadzane w jamie ustnej.
Nie powoduje zaburzeń rytmu serca, zwiotczenia mięśni, nie zaburza działania mięśni oddechowych, nie wpływa na ciśnienie krwi, nie drażni śluzówki drzewa tchawiczo- oskrzelowego przez co może być podawany pacjentom z astmą, nie wpływa znacząco na ośrodek oddechowy i na kurczliwość mięśnia sercowego przez co nie zagraża pacjentowi zwolnienie oddechu i niedotlenienie. Pacjenci, u których stres może powodować negatywne skutki zdrowotne (choroby serca, nadciśnienie, padaczka, astma), zmniejszają ryzyko jego wystąpienia stosując sedacje wziewną. Pacjentami, najczęściej korzystającymi z „ gazu rozweselającego” w naszym gabinecie są dzieci.
Przeważnie przynosi on bardzo dobre skutki terapeutyczne, niestety nie w każdym przypadku. Do tego potrzebna jest współpraca z obu stron więc u pacjentów bardzo dużym lękiem warto uzbroić się w cierpliwość, czasami potrzebna jest więcej niż jedna wizyta aby pokonać strach. Aby dziecko dobrze zniosło podanie mieszaniny N2O należy wstrzymać się od obfitych posiłków przed zabiegiem. Ogólnie przyjętym wskazaniem zarówno dla dzieci i dorosłych jest wstrzymanie się od posiłku na 2 godziny przed podaniem sedacji. W przypadku dzieci warto zwrócić uwagę aby nie czuły się, źle i słabo z powodu głodu bo to często bardzo utrudnia współpracę.
Przeciwwskazaniami do podania podtlenku azotu jest :katar, ostre zapalenie zatok, ucha środkowego, implant ślimakowy, kobieta w pierwszym i trzecim trymestrze ciąży, porfiria, miastenia gravis, stwardnienie rozsiane, roztrzenie oskrzelowe, rozedma płuc, choroby psychiczne, alkoholizm. Zastosowanie sedacji w tych przypadkach nie powoduje stanu zagrożenia życia.
